Op donderdag 30 mei vindt de zitting in de zaak tegen Meta, de aanbieder van onlinediensten van Facebook, bij het Nederlandse College voor de Rechten van de Mens plaats. Bureau Clara Wichmann en Global Witness dienden in 2023 een klacht in bij het College, omdat er sterke aanwijzingen zijn dat Meta middels hun algoritme discrimineert op geslacht bij de plaatsing van vacatures. Door bepaalde beroepen bijna uitsluitend aan mannen of vrouwen te tonen, ontneemt Meta werkzoekenden de mogelijkheid om in hun tijdlijn voor hun interessante vacatures te vinden.
Panelgesprek in Spui25
Vandaag vond een panelgesprek plaats dat in het teken stond van de zitting tegen Meta. Het panelgesprek ging verder in op de achtergronden van deze Meta-zaak en over de parallelle procedures in Nederland, Frankrijk, het VK en de VS. Tenslotte werd een discussie gevoerd over de wijzen waarop maatschappelijke problemen zoals seksisme, racisme en andere vormen van discriminatie kunnen worden weerspiegeld, belicht en aangepakt door technologische ontwikkelingen.
Berty Bannor, staflid beleid en onderzoek bij Bureau Clara Wichmann:
“Algoritmische besluitvorming wordt steeds meer ingezet door overheidsinstanties, bedrijven en organisaties. Als blijkt dat de uitkomsten daarvan bijdragen aan stereotypering van vrouwen, dan is dat onacceptabel. We hopen dan ook dat het onderzoek van het College ervoor zorgt dat Meta haar algoritme zo snel mogelijk aanpast.”
Opzet en uitkomsten onderzoek Global Witness
Global Witness, een mensenrechtorganisatie in het Verenigd Koninkrijk, plaatste in maart 2022 en april 2023 advertenties op Facebook voor vacatures voor elektricien, kapper, leerkracht basisonderwijs, monteur, receptionist, schilder, chef-kok, koerier en pakketbezorger. Deze advertenties werden genderneutraal vormgegeven en beschreven en verwezen naar echte vacatures op Indeed.nl. Bij de plaatsing gaf Global Witness alleen aan dat de advertenties aan gebruikers van 18 jaar of ouder in Nederland getoond moesten worden. Er werd geen gebruikgemaakt van doelgroepselectie. De uitkomsten van het onderzoek geven sterke aanwijzingen dat het algoritme van Meta ervoor zorgt dat vacatures voor beroepen die historisch gezien vaker door mannen of vrouwen worden beoefend, genderselectief worden getoond. Als voorbeeld, de vacatures voor elektricien en monteur werden bijna uitsluitend aan mannen getoond. Vacatures voor receptionist, leerkracht basisonderwijs en kapper verschenen vrijwel uitsluitend in de tijdlijn van vrouwen.
De rol van het College
Als onderzoek door het College voor de Rechten van de Mens aantoont dat het algoritme van Meta inderdaad discrimineert, dan vragen Bureau Clara Wichmann en Global Witness aan het College om aanbevelingen te doen om dit te stoppen. Het College kan aanbevelen dat Meta haar algoritme zodanig aanpast zodat discriminatie wordt voorkomen.
Parrallele procedure bij de Autoriteit Persoonsgegevens
Naast de klacht bij het College hebben Bureau Clara Wichmann en Global Witness een handhavingsverzoek ingediend bij de Autoriteit Persoonsgegevens. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft de bevoegdheid om een dwangsom op te leggen aan Facebook Netherlands (een dochteronderneming van Meta) om zo een einde te maken aan de discriminerende gegevensverwerking.
De klacht voor het College voor de Rechten van de Mens is opgesteld door advocaten mr. Thomas van der Sommen en mr. Brechtje Vossenberg (Prakken d’Oliveira) in samenwerking met studenten van de Business & Human Rights Clinic van de Universiteit van Amsterdam. Het Handhavingsverzoek voor de Autoriteit Persoonsgegevens is opgesteld in samenwerking met studenten van ILPLab van het Instituut voor Informatierecht, Universiteit van Amsterdam.