PERSBERICHT:
FACEBOOK-ALGORITME MAAKT ZICH SCHULDIG AAN VERBODEN DISCRIMINATIE – COLLEGE VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS
Amsterdam, 18 februari 2025 – Meta maakt zich schuldig aan verboden discriminatie op grond van geslacht. Dit blijkt uit een oordeel van het College voor de Rechten van de Mens dat vandaag bekend is gemaakt. Het onafhankelijke mensenrechteninstituut van Nederland oordeelt dat het advertentie-algoritme van Meta Ierland Ltd. (Meta), dat verantwoordelijk is voor het aanbieden van Facebook advertenties in Europa, een verboden onderscheid maakt op grond van geslacht.
Het oordeel van het College volgt na een klacht die is ingediend door Bureau Clara Wichmann, een stichting die zich inzet voor vrouwenrechten en gendergelijkheid, in samenwerking met de onderzoeks- en campagneorganisatie Global Witness. Onderzoek in 2022 en 2023 bracht een duidelijke genderbias in Meta’s advertentie-algoritme aan het licht. Dit algoritme bepaalt aan wie advertenties worden getoond. Bepaalde vacatures, zoals elektricien, kapper, monteur, receptionist en leerkracht basisschool werden in Nederland vrijwel uitsluitend aan mannen of vrouwen getoond. Zo werd de vacature voor de functie van receptionist voor 96% (2022) en 97% (2023) aan vrouwelijke Facebookgebruikers getoond. De vacature van monteur werd voor 96% (2022 en 2023) aan mannelijke Facebookgebruikers getoond. Hierdoor worden bestaande ongelijkheden en stereotypen versterkt en in stand gehouden.
Berty Bannor, medewerker bij Bureau Clara Wichmann, verklaart: “Vandaag is een belangrijke dag voor Nederlandse Facebook-gebruikers. Zij hebben nu een toegankelijk mechanisme om Big Tech-bedrijven als Facebook ter verantwoording te roepen en te zorgen dat de rechten die zij offline genieten, ook in de digitale wereld worden gewaarborgd.”
Rosie Sharpe, Senior Campaigner on Digital Threats bij Global Witness: “Wij verwelkomen het besluit van het College om onze klacht tegen Meta gegrond te verklaren. Deze uitspraak is een belangrijke stap in het verantwoordelijk houden van Big Tech voor de manier waarop zij hun diensten ontwerpen en de discriminerende effecten die hun algoritme op mensen kunnen hebben. Wij hopen dat dit oordeel als springplank kan dienen voor verdere actie, in Europa en daarbuiten.”
Thomas van der Sommen, advocaat bij Prakken d’Oliveira en juridisch vertegenwoordiger van de organisaties, voegt toe: “Meta heeft het College niet kunnen overtuigen dat zijn advertentie-algoritme niet discrimineert op basis van geslacht. De algoritmes benadelen vrouwen in het bijzonder en dat moet stoppen. Dit oordeel schept een helder en overtuigend precedent voor de manier waarop algoritmes moeten worden gereguleerd onder de anti-discriminatiewetgeving.”
Algoritme maakt zich schuldig aan verboden indirecte discriminatie op grond van geslacht
Dit is waarschijnlijk de eerste keer dat een officieel Europees mensenrechtenorgaan vaststelt dat het algoritme van een social media platform discrimineert op basis van geslacht. Het oordeel komt kort nadat Meta aankondigde zijn interne programma voor Diversiteit, Gelijkheid en Inclusie te beëindigen en de drempel voor wat als haatzaaien en discriminatie op het platform wordt beschouwd te verlagen – waaronder uitingen met betrekking tot gender. Het oordeel van het College volgt na een eerdere zaak in de VS, waar Meta akkoord ging met het veranderen van de wijze waarop hun algoritmes werken. Samen met Fondation des Femmes diende Global Witness een soortgelijke klacht in bij de Franse toezichthouder op gelijkheid.
Volgens Nederlandse en EU anti-discriminatiewetgeving is het verboden om onderscheid te maken op basis van geslacht bij het tonen van vacature-advertenties, om zo genderongelijkheid en discriminatie op de arbeidsmarkt te voorkomen.
Het College oordeelt dat Meta een zorgplicht heeft om de mate waarin het algoritme stereotypen in stand houdt te monitoren, en om maatregelen te nemen om dit effect te neutraliseren. Meta heeft niet aangetoond dat het aan deze zorgplicht voldoet. Om verdere discriminatie te voorkomen, dient Meta aanvullende maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat zijn advertentie-algoritme geen discriminerende uitkomsten meer genereert.
Bureau Clara Wichmann en Global Witness overwegen mogelijke vervolgstappen. Zij staan ook open voor een constructieve dialoog met Meta over het ontwikkelen van een beter en eerlijker systeem.
De klacht voor het College voor de Rechten van de Mens is opgesteld in samenwerking met Brechtje Vossenberg en Thomas van der Sommen van Prakken d’Oliveira. Business & Human Rights Clinic en het ILPLab van de Universiteit van Amsterdam hebben in de voorbereidende fase met ons op deze zaak gewerkt.
_____________________________________________________________________________________________
Eind persbericht | Noot voor de redactie – Niet voor publicatie:
Lees het volledige oordeel van het College voor de Rechten van de Mens.
Voor meer (pers)informatie en interviewverzoeken kunt u contact opnemen met: Jo-Ann Dawson via jdawson@clara-wichmann.nl / +31 6 183 594 52 Lars Sellien via lsellien@globalwitness.org / +44 7946 809 643
Over Bureau Clara Wichmann
Bureau Clara Wichmann streeft naar een betere maatschappelijke en rechtspositie van vrouwen in Nederland. Hiernaast zijn wij medestander in het bestrijden van alle vormen van genderdiscriminatie, ongelijkheid en stereotypering. Dit gebeurt door bevordering en beïnvloeding van het recht, de rechtspraktijk, wet- en regelgeving en de wettoepassing waarin principiële kwesties aan de orde komen die de rechten van vrouwen direct raken.
Over Global Witness
Global Witness is een onderzoeks- en campagneorganisatie die blootlegt hoe industrieën die de klimaatcrisis aanwakkeren, winst maken uit vernietiging. We staan zij aan zij met gemeenschappen die zich verzetten om hun rechten en leefomgeving te beschermen. Met geavanceerde onderzoeksmethoden brengen we financiële en politieke structuren aan het licht die machtsmisbruik door bedrijven mogelijk maken, met schadelijke gevolgen voor mens en planeet. We werken samen met direct getroffenen om hen te beschermen tegen bedreigingen en hen te betrekken bij klimaatbesluitvorming tijdens de overgang naar schone energie.