Vandaag staan Bureau Clara Wichmann en NJCM tegenover het ministerie van Volksgezondheid voor een hoorzitting rondom het Nu Niet Zwanger programma. De organisaties stellen dat deze hulpverlening vanuit de overheid als initiële doel heeft om ‘kwetsbare vrouwen’ te overtuigen om nu niet zwanger te worden.
Het Nu niet zwanger programma is door het ministerie uitgerold in gemeenten waarbij hulpverleners indringende gesprekken voeren met ‘kwetsbare’ vrouwen over de kinderwens. Maar het ministerie heeft het programma onvoldoende getoetst. Ook heeft het ministerie niet, of in ieder geval onvoldoende, onderzocht hoe de mensenrechten van deelnemers worden gewaarborgd bij de uitvoering van het programma. Bureau Clara Wichmann (BCW) en Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) maken bezwaar tegen het subsidiebesluit, op grond waarvan het ministerie ruim zeven miljoen euro waarmee het programma wordt uitgebreid naar 50 regio’s en zo landelijk dekkend wordt.
Bezwaar
In de eerste plaats gaat het de organisaties om het grondrecht dat iedereen een vrijwillige keuze mag maken voor het wel of niet hebben van kinderen. In de tweede plaats lopen deelnemers aan het programma het gevaar dat zij met bepaalde stereotyperingen worden benaderd. In de derde plaats hebben BCW en NJCM zorgen over de bescherming van de privacy van deelnemers.
‘Het is nu volstrekt onduidelijk welke vrouwen als ‘kwetsbaar’ worden beschouwd en wie deze gesprekken met hen voert. Juist als vrouwen kwetsbaar zijn, moeten ze worden beschermd tegen een oppermachtige overheid’, aldus Anniek de Ruijter, directeur Bureau Clara Wichmann
Vergoeding anticonceptie
Het Nu niet Zwanger programma wordt tevens door het ministerie als argument opgevoerd om anticonceptie niet te hoeven te vergoeden in het basispakket. De ‘kwetsbare’ vrouwen zouden zo alsnog via gemeentes toegang kunnen krijgen tot anticonceptie. Zowel BCW als NJCM stellen dat het positief is als vrouwen meer controle krijgen over hun kinderwens en het aanbieden van gratis anticonceptie belangrijk is. Maar hierbij moet voldaan worden aan alle relevante mensenrechtelijke verplichtingen. En dit lijkt bij het programma niet het geval omdat het programma is uitgerold met het initiële doel om vrouwen te overtuigen ‘nu niet zwanger te worden‘. Het programma is ook haastig opgezet: van voldoende waarborgen lijkt geen sprake.
Vandaag vindt de hoorzitting plaats. De uitspraak is begin volgend jaar.
