Uit onderzoek van de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam blijkt dat vrouwen in overwegende mate de kosten van anticonceptie dragen. Het Hof Den Haag oordeelde op 12 september 2023 in de rechtszaak voor gratis anticonceptie onder meer dat dit niet voldoende zou zijn gebleken. Het onderzoek toont aan dat: bijna de helft van de vrouwen met een vaste relatie aangeeft de kosten van anticonceptie volledig te betalen en slechts 1 op de 5 zegt de kosten gelijkwaardig met haar partner te verdelen. Terwijl 77% van de mannen met een vaste relatie de kosten wel zou willen delen, doen zij dat in de praktijk vaak niet. Dit onderzoek toont dus wel degelijk aan dat vrouwen voor deze kosten opdraaien. 

Esmeé Zwiers, Universitair Docent of Econometrics and Data Science bij de Universiteit van Amsterdam:
“Dit is het eerste onderzoek naar het gebruik, voorkeuren en betaling van anticonceptie onder een representatieve steekproef van de Nederlandse bevolking van 18 tot 49 jaar oud. De resultaten laten duidelijk zien dat de kosten van anticonceptie (condooms uitgezonderd) in Nederland voornamelijk door vrouwen worden gedragen.

Verdeling kosten anticonceptie binnen relatie 
Slechts 19% van de vrouwen van 21 jaar en ouder die seks hebben met mannen en een vaste relatie hebben (gehad) geeft aan de kosten van anticonceptie gelijk te delen met de partner. Bijna de helft (48%) van de vrouwen zegt de volledige kosten van anticonceptiemiddelen (condooms niet meegerekend) te betalen en 3% zegt meestal meer te betalen dan hun partner. In 23% van de gevallen betaalt iemand anders (vrijwel altijd de zorgverzekering) en slechts 7% van de vrouwen geven aan dat de partner (meer) voor anticonceptie betaalt. Tenslotte geeft 77% van de mannen aan dat mannen én vrouwen beide verantwoordelijk zijn voor de kosten van anticonceptie, maar geeft slechts 29% van de mannen aan dat dit ook echt gebeurt. 

Anticonceptie fundamenteel belang 
Gratis anticonceptie betreft een principiële zaak die essentieel is voor het waarborgen van het fundamentele reproductieve recht op anticonceptie. Vrouwen dragen in overwegende mate de kosten en lasten van anticonceptie, terwijl de hele samenleving daar profijt van heeft.  

Rechtszaak voor gratis anticonceptie 
In februari 2020 stapten Bureau Clara Wichmann samen met DeGoedeZaak, het Humanistisch Verbond, Women Inc. en de Nederlands Vrouwenraad, én gesteund door meer dan 7300 mede-eisers naar de rechter om gratis anticonceptie in Nederland juridisch af te dwingen voor vrouwen en mensen met een baarmoeder. De zaak loopt nu in cassatie en dat betekent dat de zaak wordt behandeld door de Hoge Raad, de hoogste rechter in civiele zaken in Nederland. 

Bekijk hier de onderzoeksresultaten van de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam

Deel dit artikel: